اهل بیت و خانواده ـ احترام به مقام پدر و مادر در اسلام

احترام به مقام پدر و مادر در اسلام

خداوند نعمت‌های فراوانی را به انسان عطا نموده است. یکی از این نعمت‌‌های ارزشمند وجود پدر و مادر است. پروردگار عالم در وجود فرزندان، عاطفه و علاقه خاصی نسبت به والدین قرار داده است. این علاقه خاص را ممکن نیست که بتوان از انسان سلب نمود. در آیات قرآن و احادیث درباره محبت فرزندان به پدر و مادر، سفارشاتی صورت گرفته است که حسنعلی احمدی در کتاب "مقام پدر و مادر در اسلام" برخی از آنها را ذکر کرده است.

گریه امام سجاد برای پدر بزرگوارش
احترام و نیکی به والدین را باید از ائمه اطهار(ع) بیاموزیم. آنها با آن مقام و منزلتی که در پیشگاه الهی داشتند اما در مقابل پدر و مادر، از خویش تواضع نشان می‌دادند. امام سجاد(ع) بیست سال بر پدر بزرگوار خود گریست و هنگامی که در پیش آن حضرت، طعامی می‌گذاشتند، مدام می‌گریست تا اینکه روزی یکی از غلامانش عرض کرد: آقای من، وقت آن نشده که اندوه شما بر طرف شود.

حضرت فرمود: وای بر تو! حضرت یعقوب، دوازده پسر داشت. خداوند یکی از آنان را از او پنهان کرد. آن قدر بر او گریست تا چشمانش از کثرت گریه سفید شد و از بسیاری اندوه بر پسرش موهای سرش سفید گشت، حال آنکه فرزندش در دنیا زنده بود و من به چشم خود پدر و برادر و عمو و هفده نفر از اهل بیت خود را دیدم که شهید گشته بودند و جسدهای مطهر ایشان بر زمین افتاده بود.

همچنین نقل شده که امام سجاد(ع) روزی چهار رکعت نماز می‌خواند که دو رکعت آن را به پدر بزرگوار خویش هدیه می‌کرد و دو رکعت دیگر را بر مادر بزرگوارش و می‌فرمود: از حقوق والدین بر فرزند، این است که بعد از مرگ پدر و مادر، آنها را فراموش نکند.

نیکی کننده به پدر و مادر همنشین انبیاست
روزی حضرت موسی(ع) در ضمن مناجات خود عرض کرد: خدایا می خواهم همنشین خود را در بهشت ببینم. جبرئیل بر حضرت موسی نازل شد و عرض کرد: یا موسی، فلان قصاب در فلان محله همنشین تو خواهد بود. حضرت موسی(ع) به آن محل رفت و مغازه قصابی را پیدا کرد و دید که جوانی مشغول فروختن گوشت است.

شامگاه که شد، جوان مقداری گوشت برداشت و به سوی منزل خود روان شد. حضرت موسی(ع) از پی او تا در منزلش آمد و سپس به او گفت: میهمان نمی‌خواهی؟ جوان گفت: خوش آمدید. آنگاه او را به درون منزل برد.

حضرت موسی(ع) دید که جوان غذایی تهیه نمود، آن گاه زنبیلی از سقف به زیر آورد و پیرزنی کهنسال را از درون آن خارج کرد او را شستشو داده و غذایش را با دست خویش به او خورانید. موقعی که جوان می‌خواست زنبیل را در جای اول بیاویزد، پیرزن، کلماتی که مفهوم نمی‌شد ادا کرد. بعد از آن جوان برای حضرت موسی(ع) غذا آورد و خوردند. حضرت پرسید: حکایت تو با این پیرزن چگونه است؟

جوان گفت: این پیرزن مادر من است. چون مرا بضاعتی نیست که برای او کنیزی بخرم، ناچار خودم کمر به خدمت او بسته‌ام. حضرت پرسید: آن کلماتی که بر زبان جاری کرد چه بود؟ جوان گفت: هر وقت او را شستشو می‌دهم و غذا به او می‌خورانم، می‌گوید: «غفرالله لک و جعلک جلیس موسی یوم القیامة فی قبّته و درجته» یعنی خداوند، تو را ببخشد و همنشین حضرت موسی(ع) در بهشت باشی، به همان درجه و جایگاه او.

حضرت موسی(ع) فرمود: ای جوان بشارت می‌دهم به تو که خداوند دعای او را درباره ات مستجاب گردانیده است. جبرئیل به من خبر داد که در بهشت، تو همنشین من هستی.

اثرات رضایت والدین در زندگی دنیوی انسان
رضایت والدین در سرنوشت دنیای انسان باعث گشایش روزی، افزایش عمر و دفع مرگهای بد است. اگر پدر و مادر از انسان راضی باشند، نخستین هدیه‌ای که نصیب شخص می‌شود، حصول رضایت خداست و در مرحله بعد، این رضایت والدین نقش و تأثیر مثبت و سازنده‌ای در زندگی دنیوی داشته است.

استاد شهید مطهری به فرزندشان فرموده بودند: گاهی که به اسرار وجودی خود و کارهایم می‌اندیشم، احساس می‌کنم که یکی از مسائلی که باعث خیر و برکت در زندگی‌ام شده و همواره عنایت و لطف الهی را شامل حال من کرده است، احترام و نیکی فراوان به والدین خود، بویژه در دوران پیری و هنگام بیماری کرده‌ام، چون تا آنجا که توانایی ام اجازه می داده از نظر هزینه و مخارج زندگی به آنان کمک کرده ام.

در حدیثی از پیامبر اکرم(ص) است که فرمودند: دعایی که پدر برای فرزند کند، همانند دعایی است که پیامبری برای امت خود نماید.

بسیار روشن است که احترام به پدر و مادر در دین اسلام بسیار سفارش شده است و کسی که به پدر و مادر خود نیکی کند مورد رضایت خداوند خواهد بود. بنابراین بر جوانان مسلمان و متعهد ضرورت است که در همه حال با احترام به والدین رضایت خدای خویش را حاصل نمایند و حتی اگر پدر و مادر آنها در قید حیات نیستند با رفتن بر سر مزار آنها و قرائت فاتحه دعای پدر و مادر را بدرقه راه زندگی خود کنند